Gedroogde koriander

Er was eens een dag dat we, na maanden van rust door een pandemie waarin geld er minder toe leek te doen voor mensen in loondienst, weer een muntje in de winkelwagen bij de supermarkt moesten doen. Dat was toeval, het had ook zo kunnen zijn dat ik de dag erop naar de supermarkt had moeten gaan. Vaak ging ik niet meer naar de supermarkt, omdat het een risico was. De aanleiding dit keer was dat de gedroogde koriander op was en dat we hem diezelfde avond nodig hadden.

Als ik met mijn wagen bij het kruidenschap aankom zie ik hem direct: de gedroogde koriander. En dat terwijl de bakjes allemaal zo vreselijk uniform zijn als ze in het schap staan, en zo vreselijk onhandig van vorm als ze thuis in de lade liggen. Alsof ze onderweg een transformatie ondergaan.

Nou zijn mijn ervaringen bij het kruidenschap normaliter van een totaal andere orde. Normaal kan je hier alles krijgen, behalve dat wat je nodig hebt. De Action in het klein zullen we maar zeggen. Het effect is ook dat ik regelmatig met een bakje Italiaanse kruiden (of Provençaalse kruiden) de winkel uitloop terwijl ik weet dat we het echt nog thuis hebben, alsof ik het gevoel van falen wil afkopen wat gedroogd groen. Wat de waxinelichthouders zijn bij de Ikea, zijn de kruiden in de supermarkt.

Dit keer ging het dus in een keer goed. Ik was er vreselijk blij mee en zette het potje thuis tevreden in onze kruidenlade. Hij past niet, dus ik moet er wel even op slaan om het in vorm te krijgen, maar dat is niet anders. 

Wat ik inmiddels wel was vergeten is voor welk gerecht we de koriander nodig hadden. Maar niet alles kan in een keer goed gaan.

Kringloopwinkel

Bij de kringloopwinkel zijn er ook maatregelen genomen tegen het virus. Zo moet je bij de zijingang naar binnen en via de hoofdingang naar buiten. Eenrichtingverkeer dus.

Ik sta een paar platen af te rekenen. Een man met baard achter de kassa kijkt langs zijn bril om de prijzen te kunnen lezen. Zeven euro voor David Bowie vindt hij duidelijk te veel. Via de hoofdingang komt een vrouw van een jaar of tachtig de winkel inlopen.

De baard zegt: ‘Ho mevrouwtje. Wij zijn nu een circulair warenhuis dus u moet de groene pijlen volgen.’ Hij lacht er niet eens bij.

Dag dag

De man rookt en houdt de telefoon iets van zijn oor af. Het is een noorderling: uit zijn gezichtsuitdrukking kan ik al dagen weinig opmaken. Zijn drie dochters spelen bij het zwembad. De man woont deze week met zijn drie dochters in het appartement naast ons. Het is vakantie en te warm, zelfs in het Sauerland.

Hij rookt haastig en roept: ‘Jongens! Wil een van jullie moeder spreken? Ze kan praten.’

De kleinste (een jaar of vijf) komt aanlopen. Even later loopt ze met de telefoon aan haar oor langs het zwembad. Ze glimlacht soms. De man kijkt voor zich uit en probeert contact te maken. Ik blijf in mijn boek kijken, vandaag heb ik geen zin om met mensen te praten die om een praatje verlegen zitten.

Na vijf minuten maakt de man een armbeweging en het kind loopt terug. Ze zegt ‘dag dag’ en geeft de telefoon aan vader. 

De man luistert twee sigaretten lang naar de telefoon, zijn ogen kijken uit over het dal. Dan kucht hij en zegt: ‘Nee, zo hadden wij het dus niet afgesproken. Maar ik moet door.’ Hij drukt op de telefoon en laat hem in zijn broekzak glijden.

‘Nog vijf minuten, dan gaan we pommes eten’ roept hij naar het zwembad.

Onweer

Er stond thee op de tuintafel, maar het was te warm om thee te drinken. Ik was blij dat ik dat weekend in mei bij mijn ouders was, en niet op mijn dertien vierkante meter in Groningen. Mijn moeder deed ondertussen mijn was. Achteraf vind ik het absurd dat het zo lang duurde voor ik dit zelf ging doen. Maar veel dingen in je leven zijn absurd als je er naar terugkijkt. Er was ook nog een rijbewijs te halen. En er was de gewoonte om mijn jeugdliefde in de provinciestad op te zoeken. De liefde en het bezoek was al maanden weg, de stad nog niet. Mensen veranderen langzaam, ik al helemaal.

De thee was nog niet op drinktemperatuur toen het ging onweren. De lucht was strakblauw. Ik zag geen regen en voelde geen wind: niets kondigde een omslag in het weer aan. Het gerommel werd niet harder of zachter, het bleef bij de grens met Duitsland hangen.

Conform traditie ging pas om acht uur de televisie aan en zagen we dat er in Enschede een vuurwerkopslag stond. We zagen de brouwerij van Grolsch en begrepen dat de straat waar wij vaak over reden verworden was tot een oorlogsgebied. Het was een omvang van geweld die ik in mijn leven nog niet had meegemaakt. De hitte verdween uit de lucht. Het werd koud.

Te snel groot

Mijn dochter (9) houdt een snoepkers voor mijn gezicht. Ze pakt het groene takje tussen haar vingers en en knijpt er hard in. De kersen lijken opgeblazen te worden als een ballon.

Ze houdt de kers hoog in de lucht en zegt: ‘Wat is dit?’

‘Een dikke kont?’ buldert mijn zoon (7). Hij heeft net een driftbui gehad, maar kan weer glimlachen.

Ook mijn vrouw lacht weer en zegt: ‘Borsten?’

‘Nee nee’, zegt mijn dochter. Ze haalt even adem en zegt gedragen: ‘Dit is een zak met ballen.’ Haar adem blijft hangen in een hinnik.

Ik verslik me bijna. Ze wordt te snel groot. ‘Wat?’ zeg ik. ‘Van wie heb je dat nu weer geleerd?’

Ze blijft verstikt giechelen en ik ben bang dat ze in een slappe lach belandt. Dan zegt ze: ‘Van jou he papa.’ Ik was het alweer vergeten. Het is fijn dat de familie met een glimlach naar bed gaat.

We moeten het vertellen

We moeten het nu toch vertellen. De hele klas weet het en mijn dochter van negen niet. Tijdens mijn eigen middelbare school kende ik een meisje dat nooit in Sinterklaas geloofd heeft. Haar gereformeerde ouders vonden dat het geen pas had om te liegen tegen je kinderen: het zou schadelijk zijn voor de opvoeding. Liegen mag alleen als je er zelf in gelooft. Dat vond ik altijd geestig, maar ook bitter voor haar. Laten we eerlijk zijn, waar haal je het meeste plezier uit: realisme of fantasie? En mag je als ouder je kind dit feest ontzeggen?

Nu komt dus in de opvoeding van mijn dochter het moment waarop de waarheid er uit moet. Mijn dochter houdt nog meer van fictie dan ikzelf. Het kan niet anders of ze zit nog steeds diep ondergedoken in het mooie verhaal van de man die enkel goede dingen doet. Ik voelde me net als die oom van me die, terwijl ik lekker in de nieuwe Suske en Wiske zat te lezen, riep dat dit verhaal zo vreselijk ongeloofwaardig was.

We zitten aan de tafel. Zij legt een matje met strijkkralen. Ik roep mijn vrouw. We vertellen dat Sinterklaas wel heeft bestaan en dat mensen het zo’n mooi feest vonden dat ze er geen afscheid van wilden nemen. Mijn dochter lijkt onaangedaan en priegelt door. Ik had enige tekenen van rouwverwerking verwacht, verdriet of woede bijvoorbeeld. Andere ouders hadden ons hier op het schoolplein op voorbereid.

Ze zucht en zegt: ‘Pap, ik was eigenlijk al halverwege. De kinderen in de klas stoppen altijd met praten over Sinterklaas als ik langskom.’

Moeder en ik glimlachen en kijken elkaar even aan. De trots die elke keer opkomt als mijn dochter weer zo’n harde dobber van het leven heeft weten te trotseren wordt telkens groter. Ergens moet die trotscurve gaan dalen, de golf kan niet te lang duren.

Dan kijkt ze weer op en zegt: ‘En nu ga ik het dus snel weer vergeten.’

Man met sigaret

In de kleine auto naast me zit een oude man met een sigaret in zijn mond. De peuk is niet aangestoken en hij lijkt ook niet van plan om hem snel in de fik te steken. Hij lijkt eerder een nostalgische behoefte te voelen naar vroeger. Naar de tijd waarin nog gerookt werd in de trein. Waarin we accepteerden dat we elke paar jaar de muur moesten witten. Waarin mensen begrip hadden voor de stinkende kleren na een avondje stappen.
De man pakt de sigaret, draait het raampje open en gooit hem het raam uit. Dan trekt hij met zijn kleine japanner veel sneller op dan ik.

Landingsbanen


Een van de caissières in mijn supermarkt was er een tijdje niet. Ik had er niet bij stilgestaan: er waren wel vaker caissières een tijdje weg. Maar aan de kassa dacht ik wel: ‘Jou heb ik een tijdje niet gezien.’
Toen ze me aankeek voor de bon (en niet de kooppunten) schrok ik. Haar wenkbrauwen waren weg en vervangen door strakke strepen die me deden denken aan landingsbanen van een vliegveld. Het was raar en het leek te ontkennen dat een lichaam rond is. Een mens is meer rond dan vierkant, maar toch willen we huizen in rijtjes zetten, en kamers vierkant maken. Dan kunnen we de mensen makkelijker op elkaar stapelen.
Deze caissière deed met daarmee meer aan een robot denken. Ik vond van mezelf dat ik maar slecht met deze verandering om kon gaan, ik zou daarin toleranter moeten zijn.

Lippen stiften (fragment)

Dit is een fragment van een verhaal dat nog niet af is.

Op het toneel staan zeven acteurs hun lippen rood te stiften. De zaal is bijna leeg, wat ervoor zorgt dat ik me bijzonder voel. Ik snap er weinig van. Ik hou er ook altijd van om voor te wenden dat ik film begrijp, terwijl iedereen mij glazig aankijkt. Boeken die iedereen al heeft gelezen kunnen mij dan weer niet zoveel schelen. Ik denk niet dat ik interessant probeer te doen, maar ik ben wel graag bijzonder.

Ik voel me hier fijner dan op kantoor. Bij de afdeling Human Resource Management ben ik iedereen te snel af, maar deze acteurs laten mij al minutenlang gissen naar hun verhaal. Mensen stiften hun lippen rood, omdat het dan lijkt alsof de lippen goed doorbloed zijn, wat dan weer het geval is als iemand seksueel opgewonden is. Je leest wel eens iets.

Naast me zit een meisje. In de trein gaan jonge vrouwen meestal niet naast me zitten. Het voelt alsof ik voor hen een bedreiging ben, daar snap ik weinig van. Ze zit naast me in de lege derde rij. Ze ruikt prettig (deels natuurlijk, deels geparfumeerd) , is slank, heeft lang haar en lacht op dezelfde momenten als ik. De andere vijftien mensen lachen als wij stil zijn. Op de voorste rij zitten de buren uit de tijd dat Mariette en ik nog in de nieuwbouwwijk woonden. Ze denken vast dat ik vreemdga. Vreemdgaan is ongeveer het ergste dat je kan overkomen als je in een nieuwbouwwijk woont.

Ik heb mijn linkerbeen uit gewoonte over het rechter geslagen, maar dat been begint nu in te slapen. Ik twijfel of ik van been zal wisselen. Ik ben bang dat ik mij beweeg, dat ik haar aan zal raken. Veertigers horen jonge vrouwen niet aan te raken, daar komt altijd gedonder van. Ik zou het jammer vinden: het is prettig dat ze er is.

Haar lach is fijn. Hij is niet zo provocerend dat hij me aansteekt, maar brengt wel lichtheid in de politiek correcte zaal. Op het toneel hangt een actrice met ontbloot bovenlichaam aan een trapeze. Het lijkt of ze haar schouders uit de kom draait en ik hoor ‘oei’ naast me. Ik zou een hand op haar knie willen leggen, maar laat het. Mijn been begint te prikken en ik besluit om toch maar te wisselen. Ik strek de voet van mijn linkerbeen zo ver mogelijk naar voren en zet ze vervolgens naar elkaar. Het is normaal en natuurlijk, twee benen naast elkaar, maar ik hou er niet van. Onze tip op het werk aan medewerkers als ze krachtiger over willen komen: beide benen op grond, recht zitten en duidelijk praten. Maar hier mag ik zitten zoals ik wil. Ik sla ik mijn rechterbeen over het linker en wat ik vreesde gebeurt: ik tik met de zool van mijn schoen haar bovenbeen aan.

‘Sorry,’ zeg ik.

‘Geeft niet,’ zegt zij en ze legt een seconde lang haar hand op mijn knie. Op kantoor zorg ik er altijd voor dat ik niet alleen in een vergaderzaal ben met vrouwen. Het risico is me te groot dat er over gepraat wordt. Er worden regelmatig mensen om ontslagen of berispt, maar niemand hangt dit aan de grote klok. Op kantoor zijn de mannen al lang niet meer het sterkere geslacht. In deze donkere theaterzaal leg ik mijn hand op haar bovenbeen en voel ik mijn hart in mijn keel kloppen. Haar been is warm en ze giechelt warmte de zaal in.